piątek, 19 sierpnia 2011

SBB - Malczewski

Andrzej Kozioł "Diesel", Knokke, Belgia,  czerwiec 1978r.
   
    Na tej fotografii, podobnie jak na zdjęciach z Sopotu '79, główny nurt wydarzeń jest gdzieś obok, możemy jedynie gdybać, czy zostało ono zrobione przed koncertem, w trakcie, czy tuż po. Zresztą, nie jest to chyba tak bardzo istotne, ważne jest to, że zespół SBB wraz z Teatrem Wizji i Ruchu odniósł wielki sukces na festiwal programów telewizyjnych w Belgii. Na zdjęciu przesłanym przez Kuszę, na tle budynku kasyna "Knokke", widoczny jest techniczny i kierowca zespołu, Andrzej Kozioł "Diesel", a po środku da się zauważyć słynna ciężarówka z napisem: "SBB Polska".  Zapraszam do kolejnej opowieści o grupie SBB, do historii która jest wpisana w ramy tej fotografii.


SBB "Malczewski"
   "Józek napisał muzykę do naszego pierwszego spektaklu wspólnie zrobionego jakim był Malczewski. I nagle Skrzek mi pokazał, że muzyka którą się wykorzystuje do spektakli, którą on pisze na zamówienie, jest jego muzyką, nie jest pisaną na zlecenie. Te wszystkie takty, wszystkie klimaty, które, nie tyle mu podyktowałem ile starałem mu wszczepić, zostały przez niego potraktowane jako punkt wyjściowy tylko. Natomiast zachował się zupełnie tak, jakby komponował dla siebie samego. Po prostu moje insynuacje stały się dla niego jakąś bardzo wolną inspiracją do kompletnie innej muzyki i kiedy tej muzyki posłuchałem w zbiciu z moimi obrazami ruchomymi, nagle stała się rzecz niesamowita. Nagle się okazało, że te dwie sprawy są szalenie ze sobą związane, a jednocześnie krańcowo rożne. Ja uważam, że muzyka powinna żyć swoim życiem w spektaklu  i spektakl swoim, tylko ta muzyka musi być tak dobrana , żeby te dwa życia okazały się wspólnym organizmem."
Jerzy Leszczyński "Teatr w walizce" 
CD SBB "Malczewski" e-silesia.info escd 019-021


Jerzy Leszczyński 1947 - 2008.

   Album SBB "Malczewski", to niezwykły hołd złożony  wspaniałemu człowiekowi, wybitnemu twórcy, artyście wielokrotnie nagradzanemu w kraju i zagranicą, założycielowi Teatru Wizji i Ruchu, Jerzemu Leszczyńskiemu. Zmarłemu niespodziewanie w wieku 61 lat (noc z piątku na sobotę 14/15.11.2008), pracującego do ostatnich chwil nad rozszerzoną wersją spektaklu "Idzie skacząc po górach", według powieści Jerzego Andrzejewskiego.
   Muzyka w teatrze Jerzego Leszczyńskiego była ważnym i nieodłącznym elementem  przedstawienia. Pierwsze rozmowy Skrzeka i Leszczyńskiego dotyczące współpracy prowadzono już w roku 1976, a surowość brzmień poszczególnych fragmentów sugeruje, że muzykę nagrano na przełomie 1976/77, zaś w lutym 1977 r., w Teatrze im. Juliusza Osterwy, w Lublinie miała miejsce premiera "Malczewskiego".  Spektakl cieszył się dużym uznaniem i to nie tylko wśród fanów zespołu, którzy licznie gromadzili się na przedstawieniach. Niestety, ta pierwotna wersja "Malczewskiego" jest dosyć słabo udokumentowana, można jedynie snuć przypuszczenia, nie mając stuprocentowej pewności jak prezentował się oryginał. Choć nie wszystko udało się ustalić i skompletować, nagrania które znalazły się na pierwszej płycie albumu "Malczewski" - "Muzyka Teatralna", zachwycają. Ta próba rekonstrukcji i uchylenia rąbka tajemnicy która od lat spowijała legendarne, pierwsze spektakle, zakończyła się powodzeniem. Dzięki taśmom przekazanym przez Jerzego Leszczyńskiego, ocalono od zapomnienia porządny kawał historii. Wielkie brawa dla panów: Andrzeja Hojna, Jerzego Kucharka i Michała Wilczyńskiego. Dobra robota!
   Część nagrań z "Malczewskiego", utwory: "Melancholia", "Pomnik" i "Trybuna" znana była już fanom, trafiły bowiem wcześniej do boxu "Viator" Józefa Skrzeka, na album: "Film & Teatr II", jednak nie są to do końca te same utwory. Kompozycję "Melancholia" na "Malczewskim" na nowo połączono z  "Zimą", a "Pomnik" i "Trybuna" stanowią jedną suitę, są też drobne różnice w długości utworów. Fragmenty wspomnianych kompozycji wykorzystano w filmie Mieczysława Waśkowskiego "Epizod Berlin - West". Jako ciekawostkę dodam, że dwa lata wcześniej, w roku 1984 wszedł na ekrany inny film Waśkowskiego: "Czas dojrzewania", z muzyką Józefa Skrzeka (proszę zwrócić uwagę na piękny temat: "Kaseta - Pracownia"), kompletny materiał znajduje się na albumie: "Czas dojrzewania", zaś część nagrań na płycie: "Film & Teatr I". Ponadto, na albumie SBB: "Ogniste koło", (box: "Lost Tapes vol. II, CD 5), znajduje się utwór: "Malczewski (Uwertura, Wiosna)", jak wtedy myślano jedyny ocalały ślad po "Malczewskim", kompozycja "Wiosna" jest sygnowana nr I. Nie ma też pewności co do utworu tytułowego, być może "Ogniste koło", to muzyka do obrazu Malczewskiego: "Błędne koło", ale to tylko przypuszczenia...

"Melancholia",  1890 - 1894, Jacek Malczewski,  Muzeum Narodowe w Poznaniu.

    Druga płyta z albumu "Malczewski" - "Muzyka z widowisk TV" zawiera materiały audio z nagrań telewizyjnych, pierwszy ze studia TVP w Warszawie: "Muzyczne obrazy Malczewskiego", drugi z festiwalu programów telewizyjnych w Knokke, w Belgii: "Follow My dream". Dzięki dotarciu do taśm-matek dźwięk z nagrania z festiwalu w Belgii brzmi lepiej niż na płycie DVD.
   SBB wraz ze Studiem Wizji i Ruchu w marcu 1978 roku odbyło dwutygodniowe turnee po Polsce. Koncerty składały się z dwóch części, pierwsza bez baletu, z bieżącym repertuarem zespołu, trwająca około godziny i część druga, półgodzinna z pantomimą. Występ z 17  marca w warszawskiej Sali Kongresowej wieńczył trasę koncertową. Po występie, późną nocą muzycy SBB wraz ze Studiem Wizji i Ruchu pojechali do studia TVP gdzie zarejestrowali dwudziestominutowy program dla "Studia 2".  Dziewiątego kwietnia o godzinie 0:55 (!) odbyła się emisja tego programu, niestety ocalała tylko ścieżka dźwiękowa z widowiska i garść zdjęć które jeden z fanów zdążył zrobić wprost z ekranu telewizora, sam materiał prawdopodobnie uległ skasowaniu zwalniając miejsce na kolejną pozycję Studia 2.

"Muzyczne obrazy Malczewskiego" w serwisie You Tube, nagranie i fotografie wprost z telewizora wykonał Babinitz.

   W połowie czerwca 1978 roku zrealizowano kolejny wspólny występ. SBB koncertowało wtedy mocno po Europie, tuż po występie w Pradze, zjawiło się na "chwilę" w Belgii, by reprezentować Polskę na festiwalu programów telewizyjnych "Golden Sea Swallow" w Knokke. Reżyserem nowej, krótszej wersji "Malczewskiego" został Jerzy Gruza. Kompozycja "Follow My Dream" z mocno promowanego wówczas LP o tym tytule, stała się motywem przewodnim widowiska. Polscy wykonawcy wyszli zwycięsko w walce z mocną reprezentacją europejskich stacji telewizyjnych otrzymując złotą statuetkę. Publiczność jak i jurorzy byli pod wrażeniem nowatorskiego pomysłu ożywienia wizji malarskich połączonych z niesamowitą muzyką Józefa Skrzeka. Program "Follow My Dream" wyemitowano w TVP 22 kwietnia 1979 roku (wśród dodatków na płycie znajduje się zapowiedź programu), zaś dwadzieścia pięć lat później trafił na płytę DVD "Follow My Dream".


SBB "Follow My Dream", zdjęcie z koncertu.


   Trzecia płyta boxu "Malczewski" zatytułowana: "Jerzy Leszczyński", praktycznie oprócz kompozycji "Follow My Dream" nagranej ze Sławkiem Piwowarem na koncercie w Bytomiu w 1979 r., to niezwykle ciekawe połączenie archiwalnych wypowiedzi Jerzego Leszczyńskiego z muzyką Józefa Skrzeka i SBB, dające wspaniałą muzyczną opowieść o życiu artysty.  "Teatr w walizce", to wspomnienia o latach  młodości,  pasjach i pierwszych muzycznych fascynacjach, o Teatrze Wizji i Ruchu i Józefie Skrzeku. Początkowo wydawnictwo "Malczewski" miało składać się tylko z dwóch płyt CD, decyzja o tej trzeciej, dodatkowej płycie, zapadła tuż po śmierci Jerzego Leszczyńskiego. Stając się pięknym hołdem dla tego wybitnego artysty.
   Michał Wilczyński miał przyjemność widzieć się z Jerzym Leszczyńskim, pierwszy raz wiosną 2008 r. kiedy to szukając materiałów o współpracy SBB z Teatrem Wizji i Ruchu do biografii zespołu, trafia do MDK w Lublinie. Okazuje się, że taśmy z "Malczewskim" przeleżały sobie spokojnie na półkach ponad 30 lat. Ustalają z Leszczyńskim, że materiał ma być zgrany na nośnik cyfrowy i oczyszczony, wtedy postanowią co zrobić dalej. Mija pół roku, Michał otrzymane taśmy pakuje do samochodu, zostawiając na pamiątkę nowo wydaną płytę  CD: "Live in Neckargemund 1978. From A Town Called N.".  Po jakimś czasie Jerzy Leszczyński telefonuje do Michała, jest zachwycony muzyką SBB, chce z tym nagraniem  zrobić spektakl w 2009 roku. Umawia się z Józefem Skrzekiem, projekt zaczyna nabierać realnych kształtów. Niestety, przychodzi nagła śmierć... Zostają taśmy i długa, mozolna droga do wydawnictwa "Malczewski"...

   Wszystkie nagrania na albumie "Malczewski" pochodzą z archiwalnych taśm Teatru Wizji i Ruchu Jerzego Leszczyńskiego za wyjątkiem: "Muzycznych obrazów Malczewskiego", przekazanych przez wielkiego fana zespołu, Wiktora Sawczuka. Ta historia zasługuje na osobny post, szczegóły niebawem...
  

LESZCZYŃSKI, MALCZEWSKI, SBB...


 "GALERIA MŁODYCH - Jerzy Leszczyński",
Trybuna Ludu 11.11.1976, nadesłał Michał Wilczyński.


"TEATR WIZJI I RUCHU" 
Lublin, pamięć miejsca - opr. Joanna Rutkowska.

Kurier Lubelski 11.24.2009


SBB "MALCZEWSKI" - recenzja: Michał Kirmuć, TERAZ ROCK 03/2010 r.

"MUZYCZNA TROJA" - recenzja Filipa Łobodzińskiego,
NEWSWEEK 17.01.2010


"MALARSTWO MALCZEWSKIEGO WEDŁUG SBB"
Tekst za Gazetą Wyborczą, Katowice 15.12.2009


Zaproszenie na premierę "Malczewskiego" w Muzeum Śląskim.
04.12.2009 Galeria Malarstwa Polskiego 1800 - 1945.


  SBB "Ogniste koło", (box: "Lost Tapes vol. II, CD 5), kompozycja: "Malczewski (Uwertura, Wiosna)".


JÓZEF SKRZEK "Film & Teatr II",  płyta z utworami: "Melancholia", "Pomnik" i "Trybuna", które trafiły we fragmentach do filmu: "Epizod Berlin - West".


"EPIZOD BERLIN - WEST",   reż. Mieczysław Waśkowski, 1986, zdjęcia z filmu.


SBB "FOLLOW MY DREAM"

Druga strona LP SBB ze suitą: "Follow My Dream", Spiegelei - Intercord INT 160.611


Reedycja LP SBB "Follow My Dream" na srebrnym krążku, 1997, CD KOCH International 33719-2.


Wydawniczy koszmar - okładka albumu SBB "Follow My Dream", 1992, CD Silton - Stapis 005.


SBB "Follow My Dream", 2004 MMP DVD 040.


SBB "Follow My Dream"


 Film animowany Ryszarda Kunickiego, bonus wideo na DVD "Follow My Dream"


SBB "Follow My Dream", Bytom 1979, bonus na CD SBB "Malczewski"



"SBB - MEMENTO", fragment wywiadu z Józefem Skrzekiem,
Tylko Rock 8/1994, nadesłał Mariusz Wójcik.


"ENCYKLOPEDIA POLSKIEGO ROCKA" L.Gnoiński, J.Skaradziński,
hasło: SBB, Świat Książki, Warszawa 1997.


"SBB - Follow My Dream", recenzja płyty,
Tylko Rock 2/1998, nadesłał Mariusz Wójcik.


"W INNYM ŚWIECIE, STRIP-TEASE JÓZEFA SKRZEKA", fragment,
Teraz Rock 6/2011


ArtRock.pl 26.09.2011 r. Recenzja albumu SBB "Follow My Dream"


"BRZEZINA"

   Przed Jerzym Leszczyńskim, w roku 1970 inny polski artysta, Andrzej Wajda,  sięgnął po twórczość Jacka Malczewskiego w ekranizacji opowiadania  Jarosława Iwaszkiewicza, "Brzezina".


"Brzezina", na zdjęciu Danuta Wodyńska i Emilia Krakowska.


Kopiowanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz